رفتار سازمانی چیست؟ اهمیت شناخت آن در سازمان

قبل از اینکه فعالیت خود را در یک محیط کاری شروع کنید، باید به برخی مهارت‌ها مثل رفتار سازمانی مسلط شوید. یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که بسیاری از افراد در محیط کار با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، عدم توانایی تعامل و سازگاری با دیگران است. هر فردی که وارد یک مجموعه کسب و کار می‌شود، سبک زندگی، علایق و دغدغه‌های خصوصی خود را دارد.

اما بعد از ورود به محل کار باید تمام این دغدغه‌های شخصی را کنار گذاشته و صرفاً به برقراری ارتباط بیشتر با همکاران و مشتریان فکر کند. رفتار سازمانی به کارمندان و کارکنان یک مجموعه کمک می‌کند تا از یک از اصول رفتاری مشترک برای تعامل با یکدیگر استفاده کنند. افرادی که اطلاعاتی درباره رفتار سازمانی ندارند و با کوچک‌ترین تنش و چالش شغل خود را رها می‌کنند، نمی‌توانند در یک شغل ثابت برای چندین سال مشغول به کار شوند.

 در ادامه قصد داریم به طور کامل درباره رفتار سازمانی و اهمیت شناخت آن در کسب و کار صحبت کنیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره رفتار سازمانی و موفقیت در کسب و کار، بهتر است به وب سایت آکادمی کسب و کار جوانبخت مراجعه کنید.

رفتار سازمانی (OB) چیست؟

رفتار سازمانی به بررسی و تجزیه و تحلیل رفتار کارکنان و کارمندان در یک سازمان می‌پردازد. این نوع رفتار حتی عملکرد مدیران، سهامداران و سایر افرادی که در یک مجموعه کاری سهیم هستند را مورد بررسی قرار می‌دهد. همانطور که می‌دانید، در یک سازمان طبقه بندی‌های مختلفی قرار دارد. طبقه اول مربوط به مالک کسب و کار و سهامداران است که وظیفه تزریق سرمایه به کسب و کار را بر عهده دارند. سطح دوم شامل تیم مدیریت است که وظیفه نظارت به سطح پایین‌تر و گزارش دهی به سطح بالاتر را برعهده دارند. سطح پایین شامل کارکنان است که مانند چرخ دنده‌های یک  ماشین عمل می‌کنند.

 عملکرد درست کارکنان در مجموع باعث می‌شود مالک یا سهامداران به اهداف بلند مدت و کوتاه مدت خود دست پیدا کنند. رفتار سازمانی، افراد هر سطح را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می‌دهد. از نظر قوانین سازمانی، هر یک از افراد کسب و کار باید از اصول و رفتار خاصی برای تعامل با دیگران استفاده کنند. رفتار سازمانی مهم‌ترین گزینه برای پایداری و استخدام یک کسب و کار است.

 تا زمانی که کارمندان و کارکنان یک کسب و کار نتوانند ارتباط درستی با یکدیگر داشته باشند، هیچ کدام از وظایف داخلی سازمان به خوبی پیش نخواهد رفت. به عنوان مثال، اگر یکی از کارکنان شرکت مشکلات شخصی زیادی داشته باشد، نباید این مشکلات را به محل کار منتقل کند. این مسئله موجب انتقال احساس اضطراب و استرس یا خشم به سایر کارکنان می‌شود.

• یک توصیه

اگر به یادگیری روش‌های توسعه کسب و کار و چگونگی اجرای رفتار سازمانی علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم به بخش فروشگاه در وبسایت جوانبخت مراجعه کرده و دوره‌های پیشرفته مرتبط با فروش و کسب و کار را خریداری کنید.

کاربرد مطالعه رفتار سازمانی چیست؟

مطالعه رفتار سازمانی به کارکنان و تیم مدیریت کمک می‌کند تا عملکرد بهتری داشته باشند و در شرایط پیچیده بهتر تصمیم بگیرند. رفتار سازمانی حتی برای بهبود فرهنگ یک سازمان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. کسب و کاری را تصور کنید که تمامی کارمندان و کارکنان آن هر روز در حال دعوا کردن و بحث با یکدیگر هستند. این مسئله نشان می‌دهد کارمندان و کارکنان توانایی تعامل و سازگاری با یکدیگر را ندارند.

این مسئله در درازمدت بر فرهنگ کلی شرکت موثر است. خشونت بیش از حد در محل کسب و کار مانع از برخورد درست ارباب رجوع با مشتریان می‌شود. در نتیجه، به مرور زمان تعداد مشتریان ناراضی افزایش پیدا خواهد کرد. اما رفتار سازمانی با ایجاد یک چهارچوب برای هر کارمند، به کنترل رفتار کارکنان کمک می‌کند. به عبارت دیگر، هر یک از کارکنان کسب و کار متوجه خواهند شد که باید احساسات انسانی خود را کنترل کنند. در غیر این صورت، مورد توبیخ قرار گرفته یا به طور کل اخراج می‌شوند.

 در صورتی که رفتار سازمانی در جهت درستی حرکت کند، کارمندان و کارکنان یک مجموعه انگیزه کافی برای کار کردن و ارتباط با دیگران را خواهند داشت. البته مطالعه رفتار سازمانی صرفا مربوط به کارمندان و کارکنان یک کسب و کار نیست. بلکه مالک یا سایر مدیران نیز باید دارای رفتار سازمانی باشند. به عنوان مثال، مدیران یک کسب و کار باید رفتار محترمانه‌ای با کارمندان داشته باشند، به کارکنان شرکت یا سازمان پاداش دهند، برخورد منصفانه‌ای با تمامی کارمندان داشته باشند و انگیزه و انرژی کارکنان را افزایش دهند.

چهار عنصر رفتار سازمانی چیست؟

رفتار سازمانی دارای چهار عنصر مختلف است که هر کدام از آن‌ها را در ادامه برای شما توضیح می‌دهیم.

• محیط خارجی

یکی از عناصر رفتار سازمانی، محیط خارجی است. اولین و مهم‌ترین چیزی که کارکنان و کارمندان یک مجموعه باید به آن توجه داشته باشند، نحوه برخورد با مشتریان یا سایر افرادی است که در خارج از سازمان قرار دارند. رفتار سازمانی به کارکنان یک مجموعه کمک می‌کند تا ارتباط درست و بهتری با محیط خارجی داشته باشند.  کارکنان یک کسب و کار نه تنها باید تاثیر مطلوبی بر محیط خارجی بگذارند، بلکه لازم است اثرات منفی محیط خارجی را وارد کسب و کار نکنند که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد. همانطور که گفته شد، کارکنان نباید مسائل شخصی و مشکلات زندگی را وارد محیط کسب و کار کنند. به عنوان مثال، اگر یکی از کارکنان شرکت در شرف طلاق گرفتن از همسر خود است، بهتر است تا بهبود وضعیت روحی خود مرخصی بگیرد.

 در غیر این صورت، ممکن است خشم و ناراحتی درونی خود را هنگام ارتباط با سایر کارکنان مجموعه بروز دهد که این مسئله موجب آسیب رسیدن به وضعیت روحی سایر کارکنان و در نهایت آسیب رسیدن به کل مجموعه کاری خواهد شد. اگر به تازگی فعالیت خود را در یک کسب و کار شروع کرده‌اید و نیاز به یادگیری قوانین رفتار سازمانی دارید، پیشنهاد می‌کنیم از بخش تماس با ما با مشاوران مجموعه جوانبخت تماس بگیرید.

• ساختار

یکی دیگر از عناصر رفتار سازمانی، ساختار است. تا زمانی که چهارچوب و اصول کلی برای رفتار کارکنان با یکدیگر وجود نداشته باشد، اجرای رفتار سازمانی در یک کسب و کار و امکان پذیر نخواهد بود. این چارچوب فقط مربوط به کارکنان و کارمندان نمی‌شود. بلکه حتی مدیران و مالک کسب و کار نیز باید دارای چارچوب رفتاری باشند. یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود بسیاری از کارمندان از سمت خود استعفا دهند، برخورد نامناسب کارفرما یا مالک کسب و کار است.

فردی که در موقعیت بالاتری نسبت به کارکنان و کارمندان قرار دارد، نباید با رفتار خشونت آمیز یا تحقیرانه احساس ناخوشایندی در کارکنان ایجاد کند. برخی از مدیران به صورت پیوسته به کارکنان دستور می‌دهند و شرایط کارمندان یا کارکنان را درک نمی‌کنند. این مسئله موجب نارضایتی کارمندان یک کسب و کار شده و در درازمدت به طور کامل مجموعه کاری را از بین می‌برد.

 مالک و مدیران کسب و کار، باید احترام بسیار زیادی برای کارمندان قائل باشند و در چارچوب قوانین سازمانی رفتار کنند. تنها در این صورت است که کارمندان و کارکنان یک ساختار رفتاری برای خود ایجاد کرده و به اصول قوانین سازمانی پایبند خواهند بود. متقاضیانی که قصد دارند روش‌های فروش و توسعه کسب و کار را به صورت مقدماتی آموزش ببینند، بهتر است از دوره های رایگان مجموعه جوانبخت استفاده کنند. این دوره‌ها در وبسایت همین مجموعه قابل دسترسی هستند.

•  فناوری

از دیگر اصول رفتار سازمانی، فناوری است. می‌توان از تکنولوژی و ابزارهای پیشرفته برای بهبود ارتباط کارکنان با یکدیگر و بهبود رفتار کارکنان و مشتریان استفاده کرد. تکنولوژی باعث می‌شود کارکنان و مدیران وظایف خود را با سرعت بیشتر و زحمت کمتری انجام دهند. در نتیجه، احساس بهتری نسبت به خود خواهند داشت و این احساس خوب را در رفتار و تعامل با سایر کارکنان نیز بروز می‌دهند. فناوری و تکنولوژی باید تمامی بخش‌های کسب و کار را پوشش دهد.

به عنوان مثال، اگر یکی از کارمندان مجبور باشد وظایف خود را به صورت دستی انجام دهد و باقی کارکنان از تکنولوژی پیشرفته مثل اینترنت پرسرعت یا نرم افزارهای مدیریت داده و موارد مانند این بهره مند باشند، نوعی احساس سرخوردگی در کارمند مورد نظر ایجاد خواهد شد.

در نتیجه، این کارمند احساس ناخوشایند خود را به دیگر کارکنان انتقال داده و رفتار مناسبی با مدیران یا سایر همکاران خود نخواهد داشت. بنابراین، بهتر است از تکنولوژی پیشرفته برای رشد و توسعه کسب و کار خود استفاده کنید و توجه زیادی به عملکرد هر یک از کارکنان داشته باشید.

•  افراد

مهم‌ترین عنصر رفتار سازمانی، افراد هستند. افرادی که در یک مجموعه و یا سازمان مشغول به فعالیت هستند، به صورت تیمی یا فردی کار می‌کنند. زمانی که یک فرد جدید وارد محل کسب و کار می‌شود، مدیران باید تمام تلاش خود را انجام دهند تا ارتباط و تعامل خوبی بین این فرد جدید و سایر کارکنان ایجاد شود. آموزش رفتار سازمانی به هر یک از افراد در کسب و کار باعث می‌شود تا تمامی کارکنان درک درستی از وظایف و رفتار خود داشته باشند.

اهمیت شناخت رفتار سازمانی در کسب و کار

 رفتار سازمانی و قوانین مربوط به آن، باید به تمامی کارکنان و افراد یک کسب و کار آموزش داده شود. در صورتی که تمامی کارکنان سازمان به رفتار سازمانی پایبند باشند، عملکرد بهتری داشته و موجب بهبود فرهنگ کسب و کار می‌شوند. در ادامه به طور کامل درباره اهمیت شناخت رفتار سازمانی در کسب و کار صحبت می‌کنیم.

• افزایش رضایت کارکنان از شغل خود

مطالعه رفتار سازمانی و آموزش آن به کارکنان باعث می‌شود تمامی افرادی که در یک مجموعه مشغول به فعالیت هستند از سمت شغلی خود رضایت کافی داشته باشند. رفتار سازمانی موجب بهبود تعامل کارکنان با یکدیگر خواهد شد. زمانی که تمامی کارکنان ارتباطات خوشایندی با یکدیگر داشته باشند، از محل کار خود راضی خواهند بود.

در چنین حالتی، تمامی کارکنان با شور و شوق به سمتِ محل کار خود قدم بر می‌دارند و از اینکه نقشی در توسعه کسب و کار دارند احساس مطلوبی خواهند داشت. کسب و کارهایی که به رفتار سازمانی اهمیت نمی‌دهند، پیوسته درگیر چالش‌های بیهوده مثل دعوا بین کارکنان یا بحث مدیران و کارکنان خواهند بود.

•  برقراری فرهنگ سازمانی

دیگر اهمیت شناخت رفتار سازمانی در کسب و کار، برقراری فرهنگ سازمانی است. زمانی که فرهنگ سازمانی در یک کسب و کار برقرار باشد، تمامی کارکنان و کارمندان شیوه رفتاری مناسبی با یکدیگر خواهند داشت. در واقع، تمامی اعضای یک کسب و کار به یک ارزش مشترک می‌رسند. این ارزش مشترک همان فرهنگ سازمانی است که رفتار کارکنان با یکدیگر و با مشتریان را کنترل می‌کند. قوانین و فرهنگ سازمانی توسط مدیران کسب و کار مورد بررسی قرار می‌گیرند. آموزش تکنیک و مهارت‌های رفتار سازمانی به کارکنان باعث می‌شود فرهنگ سازمانی به مرور زمان توسعه پیدا کند.

•  هماهنگی کارکنان

رفتار سازمانی موجب بهبود عملکرد تیمی کارکنان می‌شود. در نتیجه، تمامی کارکنان و کارمندان وظایف خود را به صورت هماهنگ با یکدیگر انجام می‌دهند. در صورتی که هر یک از افراد در کسب و کار وظایف خود را به درستی و با سرعت بالا انجام دهند، هماهنگی خوبی در میان عملکرد اعضا مشاهده خواهد شد که در مجموع موجب بهبود فعالیت کلی کسب و کار می‌شود.

• رهبری بهتر

 علاوه بر کارکنان، رهبران و مدیران یک مجموعه نیز باید از قوانین رفتار سازمانی تبعیت کنند. همین موضوع باعث می‌شود هر یک از مدیران بهتر روی وظایف کارکنان نظارت داشته باشند. به این ترتیب، از بروز اختلال و مشکل جلوگیری می‌شود و تمامی وظایف به شکل احسن انجام خواهند شد.

سخن پایانی

در این به طور کامل درباره رفتار سازمانی و اهمیت شناخت آن در کسب و کار صحبت شد. رفتار سازمانی، مجموعه‌ای از قوانین و چارچوب‌های مربوط به کارکنان و رهبران یک کسب و کار است. این چارچوب و ساختارها به کارکنان یک مجموعه نشان می‌دهند که چگونه باید با یکدیگر تعامل داشته باشند. رفتار سازمانی موجب بهبود برخورد کارکنان و مشتریان می‌شود و تاثیر مثبتی بر مصرف کنندگان و مشتریان مستقیم خواهد داشت.

با استفاده از قوانین سازمانی، وظایف اصلی کسب و کار در زمان مشخص شده انجام خواهند شد. در نتیجه، میزان رضایت مشتریان و سایر کسب و کارهای وابسته افزایش پیدا خواهد کرد. اگر به کسب اطلاعات بیشتر درباره رفتار سازمانی و توسعه کسب و کار علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم سایر مقالات و وبلاگ‌های آکادمی کسب و کار جوانبخت را مطالعه کنید.